Je hebt een ernstige gebeurtenis meegemaakt, bijvoorbeeld een ongeluk of een traumatische ervaring. De langdurige psychologische verwonding naar aanleiding van die gebeurtenis heet PTSS (posttraumatische stressstoornis). Lees wat PTSS is antwoorden op alle onderzoekende vragen rondom PTSS.
Wat is PTSS (Posttraumatische Stressstoornis)?
Posttraumatische stressstoornis is een langdurige psychische verwonding naar aanleiding van een trauma. Een trauma zorgt onder andere voor stress. Wanneer je de trauma niet goed kunt verwerken en de klachten langdurig aanwezig zijn, dan spreken we van PTSS. De oorzaak van een posttraumatische stressstoornis is dus een trauma dat je niet goed kunt verwerken.
Een trauma loop je op bij een gebeurtenis in je leven die erg schokkend of beangstigend is; een zwaar ongeluk, seksuele mishandeling, ziekenhuisopname of emotionele verwaarlozing. De een lukt het zelf of met hulp van anderen hun trauma te verwerken. Een ander lukt dat niet en ontwikkelt psychische klachten. De nare gebeurtenissen blijven steeds terug komen en beïnvloeden je gedachten, gevoelens en gedrag.
Hoe weet ik of ik PTSS heb?
Als je PTSS ontwikkelt, dan zijn de volgende factoren vroegtijdige signalen;
- Je bent bang voor het gevaar dat eigenlijk al achter je ligt en op dit moment niet meer aanwezig is;
- Je bent vaak en continue alert en op je hoede;
- Je voelt je hierdoor gespannen, je schrikt snel;
- Je ervaart psychische maar ook lichamelijke klachten;
- Je klachten zijn heftig en gaan ze niet vanzelf over;
- Je ervaart de klachten nog steeds terwijl de schokkende gebeurtenis al minstens vier weken achter je ligt.
In sommige gevallen treden de klachten pas jaren ná de heftige gebeurtenis op. Je herbeleeft deze gebeurtenis steeds opnieuw en vermijdt plekken of mensen om er maar niet aan te hoeven denken.
Wanneer een aantal van de symptomen voor posttraumatische stress langer dan een maand aanhouden, of pas lange tijd na de heftige gebeurtenis optreden, spreken we van posttraumatische stressstoornis.
De volgende klachten zijn kenmerkend voor een posttraumatische stressstoornis;
- Je wilt niet meer denken aan de nare herinnering, maar je herbeleefd het continu.
- Je vermijdt alles wat je doet denken aan die bewuste herinnering.
- Je kunt last krijgen van angsten, pijn en verdriet.
- Je bent prikkelbaar, snel boos of zelfs agressief.
- Je kunt je slecht concentreren.
- Je hebt last van nachtmerries.
- Je voelt je gespannen.
- Je hebt last van negatieve gedachtes en gevoelens.
Van welke klachten je precies het meeste last hebt, is voor iedereen verschillend. Ontdek of jouw kenmerken en lichamelijke klachten passen bij een posttraumatische stressstoornis en hoe je beter om kunt gaan met klachten van PTSS.
PTSS kan je leven beïnvloeden op verschillende vlakken. Wanneer je sneller boos of geïrriteerd bent en niet lekker in je vel zit, heeft PTSS ook weerslag op je gezin, je familie en vrienden. Daarnaast kan je werk eronder lijden. Vooral ook omdat je concentratievermogen niet meer is wat het geweest is.
Complexe PTSS
Een ernstige vorm van PTSS is complexe PTSS. We spreken van een complexe posttraumatisch stressstoornis wanneer er naast de eerdergenoemde klachten sprake is van een laag zelfbeeld, mensen moeilijk vertrouwd en een aantal specifieke symptomen van PTSS.
Er is meer kans op complexe PTSS wanneer de traumatische gebeurtenissen extreem heftig waren; langdurig hebben plaatsgevonden; wanneer je als kind bent mishandeld of misbruikt; of wanneer je bijvoorbeeld oorlogsveteraan bent.
Meer informatie & hulp
Wanneer je PTSS klachten hebt, kun je hulp zoeken bij een psycholoog. Heb je behoefte aan antwoorden op je vragen, directe hulp of gewoon luisterend oor? Een psycholoog kan je helpen.
-
Bellen kan vrijblijvend naar 085-1308900 of neem contact op en een psycholoog neemt vrijblijvend contact met je op. Zo kun jij voelen of er een klik is en of je je op je gemak voelt.
-
Bij iPractice werk je met 2 psychologen. Een online psycholoog voor direct contact en een spreekkamer psycholoog op een van de locaties van iPractice. Lees hier meer informatie over de intake en de behandeling bij iPractice.
-
Het PTSS hersteltraject wordt op jou en jouw klachten afgestemd. Met de juiste behandeling kun je goed herstellen van PTSS. PTSS wordt behandeld door middel van cognitieve gedragstherapie en/of EMDR.
-
De kosten van de behandeling worden vergoed door de meeste zorgverzekeraars bij een verwijsbrief van de huisarts en wanneer de huisarts een officiële diagnose van PTSS kan stellen volgens de DSM-5 richtlijnen.
Veelgestelde vragen
Je kan PTSS scharen onder de angststoornissen. Na een schokkende gebeurtenis blijft de angst bestaan, en ervaart je lichaam continu dreiging en gevaar. Echter sinds de DSM-5 (handboek voor psychische stoornissen) valt posttraumatische stressstoornis niet langer onder de groep angststoornissen, maar heeft het een eigen onderdeel gekregen ‘Trauma en stress gerelateerde stoornissen’.
Posttraumatische stressstoornis is een psychische stoornis.
Wanneer je last hebt van PTSS, kan zich dat in de volgende klachten uiten: niet meer denken aan de nare herinnering, maar het continu herbeleven. Vermijden van alles wat je doet denken aan die bewuste herinnering. Je kunt last krijgen van angsten, pijn en verdriet. Maar ook prikkelbaar zijn, slecht concentreren, last hebben van nachtmerries en een gespannen gevoel hebben.
Er wordt gesproken van PTSS en complexe PTSS. Complexe PTSS is een ernstigere vorm van posttraumatische stressstoornis, waarbij andere symptomen ook voorkomen zoals bijvoorbeeld negatief zelfbeeld en dissociaties.
Nee. PTSS is een psychische stoornis die goed te behandelen is. Er zijn meerdere bewezen effectieve behandelmethoden zoals EMDR en CGT.
We spreken van chronische PTSS wanneer je klachten langer dan drie maanden bestaan. Veel chronische ziektes blijven levenslang aanwezig, maar chronische PTSS is te behandelen: je kunt ervan genezen. Chronische PTSS behandelen is wel moeilijker dan het behandelen van kortdurende klachten, maar zeker niet onmogelijk.
Wanneer de klachten langer dan zes maanden na de traumatische gebeurtenis op komen zetten spreken wij van PTSS met uitgestelde expressie.